Welke gewoontes bepalen het succes van jouw organisatie?
Strategie of bijgeloof?
Eerst leg je de bal op de stip, en vervolgens loop je recht naar achter met je gezicht naar de keeper, vervolgens ga je ter hoogte van de linker binnenkant paal staan op het randje van de zestien. Dan loop je aan met je houding alsof je de bal in rechterhoek gaat schieten, op het laatste moment verander je de zwaai van je been en schiet je in de linkerhoek. GOAL, penalty gescoord, het hele stadion gaat uit zijn dak. Dit was het penaltyritueel van Ruud van Nistelrooij, voormalig oranje internationaal die in zijn leven de nodige belangrijke penalty’s heeft gescoord.
Het penaltyritueel is een van de vele routines die topsporters gebruiken om een bepaald resultaat te behalen. Je ziet dergelijke routines overal terug in de topsport, in de wedstrijd, maar ook voor de wedstrijd, vaak wordt het bestempeld als bijgeloof maar het zijn gewoon routines met als doel om in de juiste mentale staat te raken om te presteren.
Voorspelbare uitkomst
Ook in het dagelijks leven zien we dit soort routines terug. We hebben allemaal gewoontes en rituelen die onze dag bepalen. Van de manier waarop we ‘s morgens opstaan tot de manier waarop we ‘s avonds naar bed gaan. Het mooie van deze gewoontes is dat ze voorspelbaar zijn, je weet precies welke stappen je wanneer moet zetten om een bepaalde uitkomst te bereiken. En dat is waar we als mensen van houden, een voorspelbare uitkomst. Als je gewenste uitkomst bijvoorbeeld “ontspannen” is dan zou het ritueel kunnen zijn:
- Vakantiebestemming bepalen
- Tijdstip van vakantie bepalen
- Vrij vragen / Vrije dagen plannen
- Oppas voor de hond regelen
- Vervoer naar het vliegveld regelen
- Koffers inpakken
- Naar het vliegveld reizen
- Naar bestemming vliegen
- Inchecken in het hotel
- Koffer uitpakken
- Strandtas inpakken
- Naar het strand gaan
- Strandbed huren
- Insmeren met zonnebrand
- Genieten = uitkomst bereikt!
Gewoontes in organisaties voor de gewenste uitkomst
In organisaties bestaan ook gewoontes en rituelen om een gewenste uitkomst te bereiken. In veel organisaties wordt bijvoorbeeld een beloningsritueel toegepast met als gewenste uitkomst “tevreden medewerker”. Het ritueel bestaat dan uit:
- Doelen stellen die zijn afgeleid van de organisatiestrategie
- Gesprek met medewerker om commitment te verkrijgen voor de doelen
- Commitment van de medewerker vastleggen in het dossier
- Meten van de vorderingen van de medewerker
- Gesprek met medewerker over de voortgang
- Meten van de vorderingen van de medewerker
- Gesprek met medewerker over de voortgang
- Een jaar terugkijken of medewerker de doelen heeft gehaald
- Bepalen of medewerker het goed heeft gedaan
- Bepalen of medewerker recht heeft op een hogere beloning
- Gesprek met medewerker om mee te delen of medewerker zijn doelen heeft gehaald
- Gesprek vastleggen in het dossier
- Salarismutatie doorgeven aan de salarisadministratie = uitkomst bereikt!
De uitkomst is bereikt, de medewerker heeft een hogere beloning gekregen naar aanleiding van het bereiken van de doelen. Maar is de medewerker ook tevreden? Uit talloze onderzoeken is gebleken dat de financiële beloning een beperkte rol speelt bij de tevredenheid van een medewerker en dat zaken als sfeer, voldoening en eerlijke feedback een veel grotere rol spelen.
Met gewoontes in organisaties is niks mis zolang maar duidelijk is welk doel je er mee wil bereiken. Je kunt je afvragen of je als organisatie wel blij bent met tevreden medewerkers. Tevredenheid zegt immers niets over iemands betrokkenheid, collegialiteit, passie of klantgerichtheid. Het feit dat alle medewerkers tevreden zijn zegt ook niets over het resultaat van de onderneming of over het innovatief vermogen. Voor effectieve gewoontes in je organisatie is het dus van het grootse belang dat je helder hebt wat je wil bereiken in je organisatie, wil je bijvoorbeeld een “tevredencultuur” of een “gedreven cultuur”. Voel je het verschil?
Effectieve gewoontes creëren
Als je goede medewerkers aan boord wil houden en een sfeer wil creëren waar mensen graag in werken is het dus gewoon heel belangrijk om kritisch te kijken naar de gewoontes in je organisatie en je af te vragen: “Waarom doen we dit zo? Bereiken we hiermee de gewenste uitkomst? Als het antwoord is: “Omdat we dit altijd al zo doen,” of als niet duidelijk is welke uitkomst er bereikt wordt, dan is het tijd om de gewoontes te veranderen zodat ze wel bijdragen aan de doelen van de organisatie. Want waarom zou je gewoontes in stand houden die contraproductief zijn?
Wil je meer weten over hoe je contraproductieve gewoontes in je organisatie opspoort en verandert in effectieve gewoontes? Plan een cultuurgesprek. Het is een vrijblijvend gesprek over de bedrijfscultuur van je organisatie.